„Chociaż bym chodził ciemną doliną, zła się nie ulęknę, bo Ty jesteś ze mną” Psalm 23/4*

Siedemdziesiąt dwa lata temu - wieczorem 17 stycznia 1945 r. po ostatnim obozowym apelu rozpoczęła się ewakuacja więźniów i więźniarek kompleksu obozów KL Auschwitz . 67012 więźniów stanęło do ostatniego apelu wieczornego. Tak rozpoczął się więźniarski exodus trudnej a wielu wypadkach tragicznej trasy Marszu Śmierci z obozu głównego i okolicznych podobozów . SS-mani rożnymi drogami ewakuacji pędzili pieszo więźniarki i więźniów w kierunku Gliwic i Wodzisławia . Stamtąd dalej byli wywożeni pociągami do obozów koncentracyjnych w głąb Rzeszy.

W dniach od 17 – 21 stycznia główna drogą przez Brzeszcze przeszło około 25 tysięcy więźniów .W tej kolumnie znajdowali się również więźniowie z podobozów z naszej miejscowości KL Auschwitz-Bór/Budy i KL Auschwitz-Jawischowitz. Wielu z tej kilkudziesięciotysięcznej grupy więźniarskiej nie wytrzymało już na początku tej długiej morderczej i trudnej pieszej trasy. Zginęli oni z wycieczenia bądź kul SS-manów

19 stycznia 1945 roku niemiecki Burmistrz Brzeszcz nakazał mieszkańcom pochowanie zwłok zmarłych więźniów leżących na trasie ewakuacji począwszy od Rajska przez Brzeszcze aż po koniec Jawiszowic – zebrali 18 ciał kobiet i mężczyzn

Brzeszcze stały się miejscem pochówki i pierwszej zbiorowej mogiły ofiar ewakuacyjnego Marszu Śmierci . Następna mogiła/upamiętnienie znajduje się w miejscowości Miedzna.

Nad ustaleniem tożsamości pochowanych ofiar pracowali wspólnie historycy z : Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau i instytutu Yad Vashem

Na cmentarzu w Brzeszczach są pochowani następujący więźniowie byłego kompleksu niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady KL Auschwitz :

174315 KOHN ALFRED więzień żydowski

190325 SAUER BALTHASAR więzień katolik

190851 WERNER RICHARD więzień żydowski

69959 GERST (brak danych) więzień żydowski

16149 (mężczyzna brak danych)

…...... WEISS ANNA więźniarka żydowska

A22322 ( kobieta brak danych) więźniarka żydowska

A26059 ( kobieta brak danych) więźniarka żydowska

A27174 ( kobieta brak danych) więźniarka żydowska

DWÓCH NIEZIDENTYFIKOWANYCH WIĘŹNIÓW

SIEDEM NIEZIDENTYFIKOWANYCH WIĘZNIAREK

CZEŚC ICH PAMIECI !!!

*cytat w tytule zamieszczony w trzech językach (po polsku, hebrajsku i angielsku) na mogile ofiar Marszu Śmierci na cmentarzu w Brzeszczach pochodzi z Biblii z Księgi Psalmów